بررسی تأثیر شاخص های مالی و غیرمالی بر پیشگیری تقلب مالی در شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران (مطالعه موردی صنعت وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم تریلر)

ماهیت کارکردی "اطلاعات مالی" کاهش ابهام در تصمیم گیری استفاده کنندگان می باشد. از دیدگاه استفاده کنندگان، اطلاعات باید در فرآِیند تصمیم گیری "مفید" باشد. مطابق چارچوب نظری در حسابداری، اطلاعات مفید باید دو ویژگی اساسی"مربوط بودن" و "قابلیت اتکاء" را دارا باشد. لیکن صورت های مالی با نظر و مسئولیت مدیریت تهیه می شود و نمی تواند با بی طرفی و اطمینان قابل قبول، نیازهای مختلف استفاده کنندگان آن را برآورده نماید. همچنین بسیاری از برآوردها، داوری ها و نظرهای شخصی در فرآیند شناسایی، اندازه گیری و گزارشگری اطلاعات اعمال می شود، بدین ترتیب ممکن است صورت های مالی حاوی اشتباه ها و تحریف های عمده باشد. هدف این پژوهش سنجش نظرات مدیران مالی و حسابرسان در مورد تأثیر شاخص های مالی و غیرمالی بر پیشگیری تقلب مالی و کشف آن می باشد. بدین منظور شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مربوط به صنعت وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم تریلر مورد نظر است، از ابزار پژوهشی پرسشنامه و مصاحبه به منظور جمع آوری داده ها استفاده شده است. پرسشنامه ها پس از تأیید اعتبار بین دو گروه پاسخ دهنده توزیع و در نهایت 80 پرسشنامه از مدیران و 86 پرسشنامه از حسابرسان جمع آوری شد. داده های آماری حاصله به روش t دو گروه مستقل مورد تحلیل واقع شده، بعد از تحلیل داده ها، به وسیله نتایج آماری مشخص شد که از دیدگاه مدیران مالی و حسابرسان شاخص های مالی تاثیر بیشتری نسبت به شاخص های غیرمالی بر تقلب مالی دارد. و همچنین در پایان شاخص های مختلف مالی از نظر شدت تأثیر از طریق آزمون فریدمن رتبه بندی شده است. اگرچه عوامل خطر تقلب ضرورتا گویای وجود تقلب نیست اما این عوامل به عنوان علائم هشداردهنده در مورد زمینه های وقوع تقلب محسوب می شوند. (عبدالمحمدی، 2010) نتایج پژوهش حاکی از معنی دار بودن ارتباط بین متغیرهای بکاررفته در مدل استفاده شده، با خطر بروز تقلب در گزارشگری مالی در سطح اطمینان 95% است. در نهایت توان پیش بینی نسبتا بالای مدل پیشنهادی با استفاده از الگوی رگرسیون مورد تأیید قرار گرفت.